Để phục vụ trong nông nghiệp, có rất nhiều loại phân, mỗi loại phù hợp với từng mục đích canh tác. Các loại phân bón hữu cơ, phân vô cơ được biết đến rất nhiều và sử dụng phổ biến. Phân bón compost cũng là một loại được dùng nhiều trong cánh tác. Tên gọi nghe có vẻ lạ nhưng rất hữu ích cho cây trồng. Vậy phân compost là gì? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu nhé!
Phân Compost là gì?
Phân compost hay còn được gọi với tên quen thuộc phân bón hữu cơ. Là các chất hữu cơ đã được phân hủy và tái chế thành một loại phân bón để cải tạo đất. Phân hữu cơ là một thành phần quan trong trong canh tác nông nghiệp. Chúng cung cấp đầy đủ dinh dưỡng giúp cây phát triển lâu dài và ổn định. Đồng thời, phân hữu cơ còn giúp cải tạo đất, bảo vệ môi trường xung quanh,…
Các thành phần cần cho quá trình ủ
Để quá trình ủ phân compost được thành công và hiệu quả, cần đủ 4 thành phần sau: cacbon, nito, oxy, nước.
- Cacbon: quá trình oxy hóa sinh học các carbon cung cấp nhiệt, ở một mức phù hợp. Vật liệu cacbon chủ yếu có màu nâu và khô.
- Nitơ – để phát triển và sản sinh nhiều khí hơn để oxy hóa cacbon. Vật liệu nitơ chủ yếu có màu xanh (hoặc màu sắc khác, chẳng hạn như trái cây và rau quả) và ẩm ướt.
- Oxy -Oxy hóa cacbon, giúp cho quá trình phân hủy
- Nước – Giúp duy trì quá trình mà không gây ra điều kiện kỵ khí
Trong cơ thể động vật và thực vật đều có hàm lượng cacbon và nitơ nhất định. Trộn các phần bằng nhau với tỷ lệ C:N lý tưởng. Một vài trường hợp cá biệt sẽ có một tỷ lệ hỗn hợp lý tưởng ở những điều kiện nhất định. Ủ hiệu quả nhất ở một lượng tỷ lệ tối ưu carbon:nitơ khoảng 10:1-20:1. Ủ nhanh được ưa chuộng bởi có một tỷ lệ C/N khoảng 30% hoặc ít hơn. Cần duy trì lượng không khí và nước, cacbon, nito để quá trình ủ diễn ra thuận lợi. Lượng nước và không khí, cacbon, nito phải vừa đủ không quá nhiều, không quá ít.
Quá trình ủ phân hữu cơ phụ thuộc vào động vật, vi sinh vật để phân hủy chất hữu cơ thành phân. Với sự pha trộn thích hợp từ các thành phần nước, oxy, carbon và nitơ, vi sinh vật sẽ phá vỡ các chất hữu cơ để sản xuất phân hữu cơ.
Các giai đoạn ủ
Trong điều kiện ủ lý tưởng và thuận lợi, quá trình ủ gồm ba giai đoạn chính ,
- Được thực hiện ở nhiệt độ vừa phải bởi các vi sinh vật ưa nhiệt độ trung bình
- Khi tăng nhiệt độ lên, bắt đầu giai đoạn ưa nhiệt độ cao, được thực hiện bởi các vi khuẩn ưa nhiệt độ cao.
- Khi sự cung cấp của các hợp chất cao năng lượng ngày càng giảm, nhiệt độ bắt đầu giảm. Vi khuẩn ưa nhiệt độ trung bình một lần nữa chiếm ưu thế vào giai đoạn trưởng thành.
Cách ủ phân compost
Quá trình ủ phân compost được tiến hành gồm 3 bước chính
Bước 1: Xử lý nguyên liệu ủ và dụng chứa nguyên liệu
Phân loại nguyên liệu, trộn với các thành phần cacbon, nito theo tỉ lệ thích hợp. Đổ nguyên liệu vào hệ thống ủ, đảo trộn đều nguyên liệu
Bước 2: Kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm
Hoạt động của vi sinh vật hiệu quả trong khoảng nhiệt độ 65-700C. Vì thế cần duy trì nhiệt độ này trong ít nhất 3 ngày, sau khoảng một tuần nhiệt độ sẽ giảm và quá trình compost cũng chậm lại. Quá trình sẽ chuyển qua giai đoạn thực vật với nhiệt độ từ 45 – 50 0C và các vi sinh vật khác sẽ giữ vai trò chuyển hóa cho đến khi nguyên liệu trở thành compost. Giữ độ ẩm từ 40-60%
Bước 3: Tiến hành ủ
Bắt đầu quá trình ủ bằng các phương pháp ủ như ủ chín, ủ hoại mục…. Tùy nguyên liệu sẽ có thời gian ủ khác nhau nhưng phải đảm bảo ủ đúng thời gian để đạt hiệu quả tốt.
Phân hữu cơ compost là thành phần không thể thiếu khi trong canh tác nông nghiệp. Phân hữu cơ giàu dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cho cây. Chúng làm điều hòa độ ẩm đất, làm tơi xốp, tăng kết cấu đất, hạn chế xói mòn. Tuy nhiên, để có được phân hữu cơ tốn khá nhiều thời gian chế biến. Để phục vụ tốt cho nông nghiệp, giảm công lao động, đã có các loại đất sạch, các giá thể cao cấp đã xuất hiện giúp canh tác dễ dàng hơn.
Xem thêm: