Quá trình sinh trưởng của cây trồng gồm nhiều giai đoạn và mỗi giai đoạn cần hàm lượng dinh dưỡng khác nhau. Vì vậy tùy theo nhu cầu phát triển khác nhau cần phải có những biện pháp kỹ thuật sử dụng phân bón phù hợp đối với từng loại đất, loại cây trồng. Trong đó kỹ thuật bón lót và bón thúc là không thể thiếu.
Kỹ thuật bón lót
Bón lót là gì?
Bón lót là hình thức bón phân vào đất trước khi gieo trồng đối với cây hàng năm. Nhằm mục đích cung cấp nguồn dinh dưỡng cho cây, để cây ngay từ khi trồng có thể hấp thụ, tạo điều kiện cho cây phát triển khỏe mạnh.
Còn đối với cây lâu năm, bón lót bao gồm cả việc bón phân trước khi trồng và bón phân vào giai đoạn cây ngừng sinh trưởng trong năm, phục hồi cho cây sau khi thu hoạch.
Đối với cây trồng cạn, bón lót thường được tiến hành trước khi cày xới làm đất, hoặc trước khi đất được cày lần cuối trước khi gieo cấy. Bón theo hàng theo hốc hoặc rải đều mặt ruộng rồi phủ lớp đất lên. Ngoài ra, dùng phân bón xử lý hạt giống trước khi gieo cũng được coi là một hình thức bón lót.
Các loại phân dùng để bón lót
Các loại phân bón dùng để bón lót thường là các loại phân bón có hàm lượng hữu cơ cao. Chủ yếu là phân gia súc (phân chuồng) đã ủ hoai mục, phân bón hữu cơ sinh học, phân bón hữu cơ vi sinh, phân bón hữu cơ khoáng.
Xem thêm: https://namix.vn/phan-huu-co-gom-nhung-loai-nao-uu-va-nhuoc-diem-cua-tung-loai/
Ngoài việc cung cấp chất dinh dưỡng, phân hữu cơ còn làm cho đất tơi xốp, giúp tăng cường hoạt động cho hệ vi sinh vật có ích trong đất, để phát huy tác dụng này cần bón lót sớm, trước hoặc ngay khi chuẩn bị gieo trồng.
Vôi hoặc chất cải tạo đất, điều hòa pH đất: Là một loại phân dùng bón lót, đặc biệt đối với các vùng đất bị chua phèn hoặc các vùng trồng cây ăn quả lâu năm. Ngoài ra, bón vôi còn có tác dụng giúp ngăn ngừa được một số bệnh về nấm hại cây trồng.
Các loại phân hóa học có hàm lượng lân cao, đạm và kali thấp cũng thường dùng bón lót. Bạn cần biết cách so sánh phân bón hóa học và phân bón hữu cơ.
Đối với các loại phân bón mà khó tiêu như phân hữu cơ, phân lân. Các loại phân này cần một thời gian nhất định cây trồng mới có thể sử hấp thu được. Sử dụng các loại phân đó để bón lót có tác dụng nâng cao hiệu quả của phân bón, nâng cao năng suất cây trồng. Nó không gây dư thừa phân bón tích tụ trong nông sản, trong đất làm bạc màu, thoái hóa đất. Tuy nhiên việc bón lót không chỉ dùng các loại phân chậm phân giải, mà cần thiết phải kết hợp với một lượng phân dễ hòa tan ở mức độ phù hợp.
Lượng bón lót là bao nhiêu?
Lượng phân dùng để bón lót còn tùy thuộc vào các yếu tố sau:
- Tính chất của đất đai: Đất có thành phần cơ giới nặng, giàu mùn thì có thể bón lót với lượng lớn hơn. Trong khi đó đất có thành phần cơ giới nhẹ nghèo mùn nên bón lót ít hơn nhằm hạn chế hiện tượng mất dinh dưỡng do quá trình rửa trôi.
- Loại cây trồng: nếu cây ngắn ngày cần tập trung bón lót nhằm tạo điều kiện cho cây có đủ thời gian hút dinh dưỡng.
- Mùa vụ trong năm: mùa đông thường được bón lót nhiều hơn so với mùa hè. Mục đích để cung cấp dinh dưỡng cho cây, làm tăng sức chống chọi của cây với thời tiết khắc nghiệt hay bệnh hại.
Kỹ thuật bón thúc
Bón thúc là gì?
Bón thúc là hình thức bón phân trong thời kỳ cây trồng đang sinh trưởng (đẻ nhánh, vươn lóng, phát triển thân lá, tạo củ, tạo quả…). Nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối cho cây trồng mang lại năng suất cao.
Thiếu phân bón thúc cây trồng còi cọc, kém phát triển, năng suất thấp.
Các loại phân dùng để bón thúc
Các loại phân bón thúc là các loại phân bón dễ tan, chứa các chất dinh dưỡng dễ hấp thụ.
Bón thúc cho cây cần dựa vào loại đất, loại cây, và thời tiết từng mùa vụ. Để xác định loại phân, lượng phân và thời gian bón cho phù hợp.
– Giai đoạn cây con đang phát triển: cây đẻ nhánh, vươn lóng, phát triển cành lá… nên bón nhiều phân đạm hơn lân và kali. Có thể bón phân NPK có hàm lượng đạm cao, lân và kali vừa phải.
– Giai đoạn cây nuôi quả, nuôi củ, tích lũy đường… nên dùng các loại phân có hàm lượng Kali và đạm cao.
Ngoài ra, cần lưu ý bổ sung các loại phân có chứa hàm lượng dinh dưỡng trung lượng (Ca, Mg, S, Si), vi lượng (Cu, Fe, Zn, Mo, Bo…) cho cây trồng phát triển khỏe mạnh, cân đối.
Một số phương pháp bón thúc
- Đào rãnh, đối với cây ăn quả và cây công nghiệp lâu năm, theo chiều rộng của tán cây rải phân rồi lấp đất.
- Rải đều phân bón trên mặt đất vòng quanh tán cây khi đất ẩm, hoặc tưới nước sau khi bón.
- Có thể hòa tan trong nước tưới rồi tưới vào gốc, lượng nước vừa phải đủ thấm vào đất, không để dư thừa khiến nước chảy ra ngoài gây thất thoát phân bón.
- Có thể rải theo hốc, theo hàng như ngô, lạc,… Các loại phân bón lá có thể dùng phun qua lá
Một số nguyên nhân làm thất thoát phân bón
- Bị rửa trôi: Phân sau khi bón, các chất dinh dưỡng sẽ hòa tan vào nước tưới hoặc nước mưa, có thể theo nước chảy tràn hoặc trực di ra khỏi cùng rễ của cây gây thất thoát.
- Bay hơi: Thất thoát do bay hơi chủ yếu là chất đạm (N). Khi urê được bón vào đất sẽ thủy phân thành đạm amoni (NH4+), là thức ăn của cây. Ở trong đất, chất dinh dưỡng này dễ chuyển hóa thành thể khí NH3 hoặc bị nitrat hóa sau đó chuyển thành khí N2O, N2 bay đi.
- Bị giữ chặt: Phân sau khi bón vào đất, dưỡng chất có thể bị cố định bởi một số chất có trong đất nên không còn hữu dụng cho cây.
Hy vọng với những chia sẻ của phanvisinh.vn về kỹ thuật bón lót và bón thúc, sẽ giúp cho các bạn hiểu được và ứng dụng kỹ thuật bón phần này vào cây trồng của mình.